Αντλίες συνεχούς έγχυσης φαρμακευτικής αγωγής στη νόσο Πάρκινσον

Μαρία Σταμέλου • 30 Αυγούστου 2019

Ποιός είναι ο ρόλος της φαρμακευτικής αγωγής στη νόσο του Πάρκινσον και πώς αλλάζει η ανταπόκριση σε αυτή στην πορεία της νόσου;

Οι ασθενείς με νόσο του Πάρκινσον δεν έχουν αρκετή ποσότητα μιας χημικής ουσίας, της ντοπαμίνης, στον εγκέφαλό τους. Υπάρχουν φάρμακα που βοηθούν τα συμπτώματα της νόσου. Τα περισσότερα λαμβάνονται από το στόμα. Όταν ξεκινάτε για πρώτη φορά να παίρνετε φάρμακα για την νόσο του Πάρκινσον, τα οφέλη τους διαρκούν για όλη την ημέρα, ενώ εσείς τα λαμβάνετε (ανάλογα με το φάρμακο) απο 1 εώς 3 φορές την ημέρα.

Όμως, καθώς η νόσος εξελίσσεται, μπορεί να διαπιστώσετε πως η επίδραση του φαρμάκου δεν κρατά μέχρι την επόμενη λήψη. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται «wearing off». Όταν είστε σε «off», τα συμπτώματα της νόσου, όπως ο τρόμος, η βραδύτητα και η δυσκολία στη βάδιση, μπορεί να επιστρέψουν. Όταν η επίδραση του φαρμάκου επανέλθει, δηλαδή είστε σε «on», τα συμπτώματα βελτιώνονται. Το «wearing off» οδηγεί στο να λαμβάνετε όλο και περισσότερες φορές μέσα στην ημέρα φάρμακα με αποτέλεσμα μετά απο κάποια χρόνια να απαιτούνται 6 ή και περισσότερες λήψεις φαρμάκων την ημέρα ενώ η κινητικότητά σας να εμφανίζει έντονες διακυμάνσεις μεταξύ on και off, αλλά και υπερκινησίες που είναι παρενέργεια της μακροχρόνιας λήψης φαρμάκων. Αυτό καθιστά την καθημερινότητα δύσκολη για έναν ασθενή, και απαιτούνται άλλες λύσεις.

Τί είναι οι θεραπείες συνεχούς έγχυσης για τη νόσο του Πάρκινσον; 

Πρόκειται για θεραπείες χορηγούμενες είτε μέσω μια μικρής βελόνας τοποθετημένης κάτω από το δέρμα είτε μέσω ενός σωλήνα (καθετήρα) τοποθετημένου στο λεπτό έντερο. Παρέχουν συνεχή ροή φαρμάκου καθ’όλη την διάρκεια της ημέρας. Κατ’αυτόν τον τρόπο ελαχιστοποιούνται οι διακυμάνσεις της κινητικότητας του ασθενούς που αναφέρονται παραπάνω αλλά και η λήψη φαρμάκων απο το στόμα. 

Η λεβοντόπα και η απομορφίνη είναι τα συνήθη φάρμακα που χρησιμοποιούνται ως θεραπείες έγχυσης για να αντιμετωπίσουν το έλλειμμα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο.

  • Λεβοντόπα: Η ουσία αυτή μετατρέπεται σε ντοπαμίνη στον εγκέφαλο. Είναι το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο φάρμακο από του στόματος για τη νόσο του Πάρκινσον. Πλέον μπορεί να εγχυθεί στο έντερο σε μορφή gel, που ονομάζεται εντερική γέλη λεβοντόπα/καρβιντόπα (LCIG), για να ελαττώσει τις περιόδους off. Η εντερική γέλη λεβοντόπα/καρβιντόπα περιέχεται σε μια φορητή εξωτερική αντλία που συνδέεται με έναν σωλήνα. Ο σωλήνας της αντλίας LCIG συνδέεται σε έναν δεύτερο σωλήνα που μεταφέρει την λεβοντόπα στο έντερο.
  • Απομορφίνη: Αυτή η ουσία είναι ένας ντοπαμινεργικός αγωνιστής δηλαδή δρα στα εγκεφαλικά κύτταρα με παρόμοιο με την ντοπαμίνη τρόπο. Εγχέεται κάτω από το δέρμα είτε σε μια δόση είτε σε συνεχή έγχυση. Βοηθά στην ελάττωση των περιόδων off. Ο σωλήνας της αντλίας απομορφίνης συνδέεται σε μια λεπτή βελόνα που τοποθετείται κάτω από το δέρμα και κρατείται στη θέση της με αυτοκόλλητο.


Ποιός πρέπει να λάβει υπόψιν του τις θεραπείες αυτές; 

Το πρωταρχικό μέλημα του γιατρού σας απο την αρχή της θεραπείας σας θα πρέπει να βασίζεται στην αρχή του συνδυασμού μιας καλης ποιότητας ζωής με όσο το δυνατόν λιγότερα φάρμακα απο του στόματος. Ο στόχος της θεραπευτικής αγωγής στην μακροχρόνια αυτή νόσο είναι να διατηρεί ο ασθενής μια καλή ποιότητα ζωής και όχι να πέρνει παραπάνω αγωγή απο ο,τι πραγματικά χρειάζεται. Ο λόγος είναι οτι η μη σωστή διαχείριση της αγωγής τα 5 πρώτα χρόνια της νόσου, αυξάνει την πιθανότητα για την εμφάνιση των διακυμάνσεων και άρα του σημείου όπου οι προχωρημένες θεραπείες έχουν ένδειξη. Εάν φτάσει αυτό το σημείο, η ενδεδειγμένη θεραπεία για εσάς θα σας συστηθει απο τον γιατρό σας. Δεν είναι όλοι οι ασθενείς κατάλληλοι για όλες τις θεραπείες. Εμπιστευτείτε τον γιατρό σας και φυσικά ρωτήστε τον όλες σας τις απορίες και τις εναλλακτικές. 

Πού προσφέρονται οι θεραπείες έγχυσης?

Οι θεραπείες προσφέρονται σε εξειδικευμένα κέντρα απο νευρολόγους ειδικούς στις Κινητικές Διαταραχές (Movement Disorders Specialists). Εξειδικευμένη ομάδα θα αποφανθεί για το εάν πληρείτε τις προυποθέσεις για μια καλή ανταπόκριση στην εκάστοτε θεραπεία. Οι ασθενείς συνήθως ξεκινούν την θεραπεία έγχυσης στο νοσοκομείο όπου και παραμένουν περίπου 3-4 ημέρες. Στην περίπτωση της LCIG, ο εξειδικευμένος γαστρεντερολογος εισάγει τον καθετήρα στο λεπτό σας έντερο και ο νευρολόγος ξεκινά την χορήγηση του φαρμάκου. Στις θεραπείες έγχυσης, η χορήγηση συνήθως ξεκινά το πρωί και σταματά κατά την διάρκεια της νύχτας. Τους πρώτους μήνες της αγωγής, η δόση ρυθμίζεται με την βοήθεια του ιατρού ή /και εξειδικευμένου νοσηλευτή. Στην περίπτωση της αντλίας εντερικής γέλης λεβοντόπα/καρβιντόπα διακόπτεται προφανώς και η καθημερινή αγωγή με αυτό το φάρμακο απο του στόματος (και συνήθως και των υπολοίπων).

Στο τμήμα Πάρκινσον και Κινητικών Διαταραχών του ΥΓΕΙΑ παρέχουμε τις υπηρεσίες και μπορείτε να απευθυνθείτε για περισσότερες πληροφορίες (Τηλ 210 6867330)

WORKSHOP ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Από Μαρία Σταμέλου • 19 Μαρτίου 2025
Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε το WORKSHOP: Η Διεπιστημονική Προσέγγιση στη Θεραπεία της Νόσου Πάρκινσον, που διοργανώθηκε από το Τμήμα Πάρκινσον και Κινητικών Διαταραχών του ΥΓΕΙΑ, το Σάββατο 15 Μαρτίου 2025, στην αίθουσα διαλέξεων Ν. Λούρος στο ΜΗΤΕΡΑ. Η εκδήλωση συγκέντρωσε πλήθος επαγγελματιών υγείας, οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν εισηγήσεις από εξειδικευμένους νευρολόγους, φυσίατρους, ψυχολόγους και φυσιοθεραπευτές ενώ η παρουσίαση περιστατικών και οι μαρτυρίες ασθενών προσέφεραν σημαντικά μαθήματα για τη βέλτιστη προσέγγιση στη θεραπεία της νόσου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η πρακτική επίδειξη τεχνικών φυσιοθεραπείας, η οποία ενθουσίασε τους συμμετέχοντες. Δείτε στιγμιότυπα από την εκδήλωση!

WORKSHOP: "Η Διεπιστημονική Προσέγγιση στη Θεραπεία της Νόσου Πάρκινσον" από το Τμήμα Πάρκινσον του ΥΓΕΙΑ

Από Μαρία Σταμέλου • 10 Μαρτίου 2025
The body content of your post goes here. To edit this text, click on it and delete this default text and start typing your own or paste your own from a different source.

International Parkinson's disease and Movement Disorders Society Congress, Philadelphia, PA, USA: September 27-October 1, 2024

10 Νοεμβρίου 2024
Στο παγκόσμιο συνέδριο για την νόσο Πάρκινσον και άλλες Κινητικές Διαταραχές παρουσιάστηκαν νέα δεδομένα και αποτελέσματα κλινικών μελετών για τη νόσο αλλά και για τον ιδιοπαθή τρόμο, τη δυστονία και τα τικ και το σύνδρομο Τουρετ (Tourette). Ιδιαίτερη τιμή και ευθύνη φέτος για εμένα, ως Προέδρου της επιτροπής Προγράμματος με μέλη από όλο τον κόσμο, να καλωσορίζουμε τους σχεδόν 5000 συνέδρους! Όλα τα τελευταία δεδομένα για το Πάρκινσον και τις Κινητικές Διαταραχές παρουσιάστηκαν στο μοναδικό ετήσιο αυτό συνέδριο του International Parkinson's disease and Movement Disorders Society (MDS, https://www.movementdisorders.org ) , που θεωρείται το βασικότερο για την ενημέρωση και την προώθηση της επιστήμης στο αντικείμενο της νόσου Παρκινσον και Κινητικών Διαταραχών

Η αρχική φάση της ν. Πάρκινσον - ο αδόκιμος και παρωχημένος όρος 'μήνας του μέλιτος' που πρέπει να εγκαταληφθεί

Από Μαρία Σταμέλου • 23 Ιανουαρίου 2024
Μετά τη διάγνωση της νόσου Πάρκινσον σε έναν ασθενή, πολύ συχνά χρησιμοποιείται ο όρος «περίοδος του μήνα του μέλιτος», που εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε επιστημονικές εργασίες στα τέλη της δεκαετίας του 1970, για να δηλώσει τα πρώτα 2-5 έτη της νόσου, ως ένα στάδιο κατα το οποί υπάρχει γενικά μια σταθερή απόκριση στην αγωγή, πριν εμφανιστούν οι κινητικές διακυμάνσεις και επιπλοκές της θεραπείας. Τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, ο όρος έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως στην επιστημονική βιβλιογραφία, στα βιβλία νευρολογίας και στα συνέδρια, αλλά και στην κλινική πράξη. Ωστόσο, ο όρος καλό θα ήταν πλέον να αντικατασταθεί. Οι λέξεις «Έχετε τη νόσο του Πάρκινσον» σε ένα άτομο που έχει μόλις διαγνωσθεί, είναι ένα σοκ για οποιονδήποτε τις ακούει εν μέρει λόγω και της άγνοιας για το οτι η νόσος είναι αντιμετωπίσιμη. Η άρνηση, ο θυμός και η κατάθλιψη είναι κοινές αντιδράσεις. Αυτά τα συναισθήματα είναι σημαντικά και απαιτούν διαχείριση και είναι δύσκολο να περιγραφούν ως ένα αίσθημα «μήνας του μέλιτος», ακόμη και όταν η διάγνωση ακολουθείται από τη χορήγηση ντοπαμινεργικής θεραπείας και την παροχή συμπτωματικής ανακούφισης. Απο την άλλη, η φράση προοιωνίζει οτι πρόκειται να έρθει κάτι χειρότερο μετά απο αυτη την περίοδο και δημιουργεί άγχος. Εμπειρίες ασθενών που σχολιάζουν πώς αισθάνονται όταν ακούν τέτοιες εκφράσεις απο τους ιατρούς τους μαρτυρούν το πόσο αδόκιμος, δυσάρεστος και κάποιες φορές προσβλητικός είναι αυτός ο όρος για μια σειρά απο διαφορετικούς λόγους (Alonso-Canovas et al 2023). Αλλά και επιστημονικά αυτά που υποδηλώνει ο όρος δεν είναι σωστά, διότι ο κάθε ασθενής είναι διαφορετικός, η διάρκεια της ανταπόκρισης χωρίς διακυμάνσεις ποικίλει και δεν υπάρχει τρόπος να προβλεφθεί η διάρκεια αυτή. Έτσι, μολονότι αρχικά ο όρος εξυπηρετούσε την επικοινωνία μεταξύ των ιατρών, σήμερα που η επικοινωνία και η θεραπευτική σχέση μεταξύ γιατρού και ασθενούς έχει αλλάξει, οι όροι που χρησιμοποιούνται θα πρέπει να αντικατοπτρίζουν την κατανόηση, την ενσυναίσθηση και τη συνεργασία μεταξύ επαγγελματιών υγείας και ατόμων με την νόσο (Alonso-Canovas et al 2023). Ο όρος 'πρώιμη Πάρκινσον' υπεραρκεί για να περιγράψει την αρχική φάση της νόσου. Βιβλιογραφια Araceli Alonso-Canovas et al. The Early Treatment Phase in Parkinson's Disease: Not a Honeymoon for All, Not a Honeymoon at All? J Parkinsons Dis 2023;13(3):323-328. doi: 10.3233/JPD-225064.

Συμμετοχή στην παγκόσμια μελέτη Global Parkinson's Genetics (GP2): Πληροφορίες για τους ασθενείς και τις οικογένειές τους

Από Μαρία Σταμέλου • 19 Ιανουαρίου 2024

Άγχος και κατάθλιψη στη νόσο Πάρκινσον

Από Μαρία Σταμέλου • 8 Απριλίου 2022
Μπορεί η νόσος του Πάρκινσον να οδηγήσει σε διαταραχές της διάθεσης και ποιές; Πολύ συχνά. Τα πιο συχνά είναι η κατάθλιψη, το άγχος και η απάθεια. Η νόσος Πάρκινσον χαρακτηρίζεται και από μια πληθώρα άλλων μη-κινητικών συμπτωμάτων και όχι μόνο από τις γνωστές κινητικές δυσκολίες. Σε κάποιους ασθενείς, τα μη κινητικά συμπτώματα και ειδικά το άγχος και η κατάθλιψη μπορεί να επηρεάσουν την ποιότητα ζωής περισσότερο και από τα ίδια τα κινητικά προβλήματα. Πολλές φορές μπορεί και να προηγούνται της εμφάνισης των κινητικών συμπτωμάτων (δηλαδή του τρόμου, της βραδύτητας κτλ). Συχνά, ένας ασθενής δηλαδή εμφανίζει πρώτα ανεξήγητη κατάθλιψη και άγχος που τον οδηγούν στον ψυχίατρο, λαμβάνει αγωγή που πολλές φορές μπορεί να μην είναι αποτελεσματική, και μήνες ή και κάποια χρόνια μετά, αρχίζει να τρέμει, ή να είναι δύσκαμπτος. Άλλοι ασθενείς μπορεί να τα εμφανίσουν έχοντας ήδη χρόνια τη νόσο. Μεγάλο ρόλο παίζουν και τα φάρμακα που λαμβάνονται για τα κινητικά συμπτώματα, ενώ το άγχος μπορεί να εμφανίζεται συχνά στην περίοδο «off», όταν τα επίπεδα των φαρμάκων δηλαδή είναι χαμηλά. Γιατί εμφανίζονται αυτά τα συμπτώματα στη νόσο Πάρκινσον? Η ελάττωση ορισμένων σημαντικών ουσιών στον εγκέφαλο, όπως η ντοπαμίνη, η σεροτονίνη και η νοραδρεναλίνη, μπορούν να οδηγήσουν στις διαταραχές αυτές. Βέβαια, πέραν αυτού, η δυσκολία την αποδοχή της νόσου και η στάση μας απέναντι της, αλλά και πολλοί άλλοι παράγοντες (προηγούμενο ιστορικό, κοινωνικοί, οικογενειακοί κτλ), μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε τέτοια συμπτώματα. Αντιμετωπίζονται; Ναι, αντιμετωπίζονται. Καταρχάς θα πρέπει να διαγνωστούν. Πολλοί ασθενείς δεν μιλούν εύκολα για το πώς νιώθουν, ή δεν θεωρούν ότι υπάρχει συσχέτιση της νόσου με αυτά τα συμπτώματα. Επιπλέον θα πρέπει να διερευνηθεί από τον νευρολόγο η συσχέτιση ή όχι με την λήψη φαρμάκων, ενώ σημαντική είναι και η συμβολή του ψυχιάτρου, καθώς η προσέγγιση θα πρέπει να είναι διεπιστημονική. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να αντιμετωπιστούν αυτά τα προβλήματα, με αντικαταθλιπτικά και αγχολυτικά φάρμακα, αλλά και τα ίδια τα ντοπαμινεργικά φάρμακα. Η ψυχοθεραπεία και η συστηματική άσκηση μπορούν να βοηθήσουν. Η εξατομίκευση της θεραπείας είναι κεφαλαιώδους σημασίας και απαιτεί εξειδίκευση και εμπειρία. Συμπερασματικά Η κατάθλιψη, το άγχος και η απάθεια μπορεί να αποτελούν συχνά συμπτώματα της νόσου του Πάρκινσον. Μπορεί να εμφανιστούν νωρίς, ακόμα και πριν τα κινητικά συμπτώματα ή να εμφανιστούν αργότερα στην πορεία της νόσου. Είναι σημαντικό να μιλήσετε στη/στο νευρολόγο σας εάν νιώθετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα. Η φαρμακευτική αγωγή, η ψυχοθεραπεία και η κοινωνική υποστήριξη είναι σημαντικές για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων αυτών.
Περισσότερα Άρθρα